Actie yoga: het opdragen van handelingen, grof of subtiel, aan het geheel (īśvara) met de beste intenties volgens dharma. Het in dankbaarheid accepteren van elk resultaat, gunstig of ongunstig.
- karma yoga
Deze devotionele houding is essentieel in aanloop naar kennis.
Zo ontlaadt mijn persoonlijkheid zich van verlangen en verantwoordelijkheid, en maakt het ego, de doener milder, en het leven lichter en lichter. Waarom licht? Na de consequente overgave aan het grotere, door karma yoga, wordt mijn leven een weerspiegeling van het licht, dat ik door zelfkennis weet te waarderen na voldoende karma yoga. Ik ben het licht van bewustzijn zelf, en niets anders dan dat. Karma yoga levert een objectieve, evenwichtige geest op (vairāgya), waarin afkeuren en voorkeuren zijn geneutraliseerd, waardoor ik de kennis die mij zegt dat ik heel, vol en onbegrensd bewustzijn ben, makkelijker doet begrijpen en realiseren.
Als ik alles opdraag aan god, door wat ik denk te zijn en wat ik denk te hebben teruggeef kom ik te zien dat alles īśvara (god) is. Dit werkt vooral als ik handel volgens de dharma, het geheel van harmonische wetmatigheden waarop de kosmos draait. Zo draag ik bij aan het goddelijk wonder, wat gelukkig stemt. Slechte acties geven namelijk (uiteindelijk) verstorende resultaten geven. Goede acties brengen mij in balans en maken de mind kalm en evenwichtig. Zo verwerf ik de discipline om de geest voor te bereiden op kennis van de waarheid (van mijzelf).
Goeie acties doen is mooi, maar het wordt pas karma yoga genoemd, als ik īśvara aanbid met mijn acties. Ik verinnerlijk zo īśvara door hem te herinneren (īśvara smarana), bij alles wat ik doe. Met de juiste dharmische intenties brengt karma yoga mij zo in lijn met alles wat is, īśvara. Zo wordt mijn leven harmonisch, en mijn mind vredig.
Net iets anders gezegd: Karma yoga is de natuurlijke houding waarbij alle handelingen mentaal aan īśvara (īśvara arpaṇa buddhi) worden aangeboden, toevertrouwd, geofferd als het ware. Aangezien alle handelingen in essentie van īśvara komen en in īśvara plaatsvinden, geef ik ze terug waar ze behoren. Als persoon leven in īśvara's altaar, is een immens genoegen.
Omdat karma yoga devotie aan īśvara is, is er eigenlijk geen verschil met bhakti yoga. Daarom is bhakti yoga geen apart pad naar vrijheid. De werkelijke genade is de kennis van de functie van karma of bhakti yoga (!).
Het is verheffend om toegewijd te zijn aan je eigen daden. De vijf grote vormen van aanbidding of opoffering (pañca mahā yajña) van karma yoga zijn:
• deva yajña - Aanbidding van īśvara, de Heer, in de vorm van goden, devatā's of herkenning van de sublieme eigenschappen van īśvara.
• pitṛ yajña - Aanbidding van de Heer in de vorm van voorouders en leidinggevenden.
• ṛṣi yajña - Aanbidding van de Heer in de vorm van zieners (ṛṣi's), leraren en geschriften. Ook wel brahma yajña, naar de brāhmaṇāḥ, zij die voorgingen in de kennis van brahman.
• manuṣya yajña - Aanbidding van de Heer in de vorm van de medemens.
• bhūta yajña - Aanbidding van de Heer in de vorm van de natuurlijke wereld van omgeving, planten, dieren, etc.Bij consequente toepassing zijn de daden van de karma yogī niet in strijd met dharma (dharma aviruddha karma). De eerste fase van karma yoga is dus mijn acties doen voor god, de tweede fase is het ontvangen van de resultaten, een geschenk (prasāda) van īśvara (īśvara prasāda buddhi), ongeacht of het overeenstemt met mijn voor of afkeren. Die acceptatie brengt gelijkmatigheid en gelijkmoedigheid van geest (samatva) wanneer resultaten uit het veld komen.
Het stemt de karma yogī licht, want hij wordt ontslagen van stress en verantwoordelijkheid voor de resultaten, en het scherpt zijn onderscheidingsvermogen (viveka) over wat hij kan controleren en wat niet. Wat kan ik dus wel controleren? Dat ik handel vanuit mijn beste wijsheid en kunnen, en dat ik op het eerste gezicht mindere resultaten dankbaar aanvaard als een les! Dat is de enige manier om snel te groeien naar volwassenheid! Zo wordt elke situatie van het leven zinvol. Een grote zegen.
Deze manier van leven zuivert de geest ter voorbereiding op kennis, jñāna, omdat karma yoga beheersing van emoties en denkwijzen met zich meebrengt. Inclusief het opgeven van persoonlijke vooroordelen in de vorm van rāga-dveṣa's, gehechtheden en afkeer. Tevens kan ik andermans onwetenheid niet veroordelen, omdat ik weet dat het een effect van īśvara is.
Dit 'dharma op de eerste plaats zetten' (het voorbeeld van dharma volgen), vereist discretie in handelen (yogaḥ karmasu kauśala), wat helpt de subtiliteit van de geest te ontwikkelen en een integer, dankbaar, opgewekt, bescheiden mens te worden. Dit brengt dissociatie van de omgang met verdriet, duḥkha saṃyoga viyoga.
Karma yoga tot in het uiterste toegepast, en met kennis, geeft het afgescheiden individu terug aan waar het behoort, īśvara. Dit is zo goed als waarachtige kennis. Als ik alles heb weggegeven, als ‘niet van mij’, ervaar ik de volheid van wat overblijft. Wat rest ben ik zelf, puur bewustzijn. Karma yoga tot het uiterste uitgevoerd is zo goed als verlichting, omdat ik zie dat alle handelingen en alle resultaten īśvara zijn. Wanneer śravaṇa vervolgens plaatsvindt in zo'n open, niet geagiteerde, zelfgedisciplineerde, devote geest, is er weinig dat kennis in de weg zal staan – dan is er jñāna, kennis – en vrijheid van saṁsāra volgt.
Karma yoga omvat dus veel meer dan seva, dienstbaarheid in een bepaalde spirituele setting zoals een āśrama. Karma yoga is het voorbereidend middel op jñāna yoga, kennis yoga. Degene die haar of zijn karma yoga niet goed gedaan heeft, moet lang aan kennis yoga doen. De zuivere karma yogī is dus een bhaktī. De jñānī is degene die niet meer iets hoeft te bereiken met zijn bhakti of karma yoga, maar puur de liefde geniet.
Voor vrijheid kan je de dharma van īśvara niet overslaan. Voor de zuivere geest is kennis (jñāna) yoga of vedānta een simpel inkoppertje. Deze geest herkent in de lessen, het raamwerk van zijn eigen wezen, en de kennis ontvouwt zijn eigen nectar. Het werk om zuiver te worden is het moeilijkste. Wie niet direct mokṣa bereikt, moet opnieuw in de staat van geest komen die karma yoga heet. Dit geldt voor iedereen.